Sensorisch spel of speelgoed draagt niet alleen bij aan de ontwikkeling van kinderen en wordt ook op andere vlakken ingezet. Nu we al een tijdje ons aan het verdiepen zijn in de wereld van sensorische ontwikkeling van kinderen, komen we ook geregeld andere doelgroepen tegen waar sensory play wordt gebruikt. Voor kinderen met speciale behoeften bijvoorbeeld. We lichten er een paar uit om voorbeelden te geven van de kracht van sensorisch spel voor deze doelgroep.
Prikkels verwerken met spel en speelgoed
Voor kinderen met speciale behoeften, zoals ADHD, ADD, autisme of bijvoorbeeld sensorische verwerkingsproblemen, kan de wereld overweldigend zijn. Prikkels komen vaak intenser binnen en het reguleren van emoties, focus en energie kunnen dan een uitdaging zijn. Sensorisch spel biedt ook voor deze groep kansen. Door spelenderwijs de zintuigen te prikkelen (of juist te ontprikkelen), kunnen kinderen zich beter concentreren, ontspannen en hun omgeving op een veilige manier verkennen. Voor deze kinderen kan zintuiglijk spel een effectieve manier zijn om prikkels beter te verwerken of juist om overprikkeling te verminderen. Sommige kinderen ervaren de wereld als overweldigend en hebben baat bij rustgevende, voorspelbare sensorische activiteiten, terwijl anderen juist extra prikkels nodig hebben om zich goed te voelen. Het helpt hen onder meer bij:
- Het reguleren van emoties en stress.
- Het bevorderen van concentratie en focus.
- Het stimuleren van sociale interactie.
- Het verkennen en accepteren van de wereld op een manier die bij hen past.
Hoe kan sensorisch spel helpen bij verschillende speciale behoeften?
Kinderen met autisme kunnen moeite hebben met sensorische prikkels, omdat hun zenuwstelsel informatie uit de omgeving anders verwerkt. Sommigen zijn overgevoelig en ervaren alledaagse geluiden, aanrakingen of visuele prikkels als overweldigend. Anderen hebben juist extra prikkels nodig en zoeken actief naar intensere ervaringen. Sensorisch spel kan hen helpen om prikkels op een gecontroleerde en gestructureerde manier te ervaren, waardoor ze hun omgeving beter begrijpen en zich meer op hun gemak voelen.
Kinderen met ADHD hebben vaak moeite met stilzitten en focus, omdat hun hersenen prikkels anders verwerken. Ze kunnen snel afgeleid zijn, impulsief reageren of moeite hebben om hun energie te reguleren. Kinderen met ADD daarentegen ervaren vaak een interne onrust, waardoor ze moeite hebben om langdurig bij een taak te blijven. Sensorisch spel kan hen helpen om hun energie beter te doseren, hun concentratie te verbeteren en stress te verlagen. Door hun zintuigen op de juiste manier te prikkelen, kunnen ze zich kalmeren of juist activeren wanneer dat nodig is, waardoor ze beter functioneren in hun dagelijkse activiteiten.
Kinderen met sensorische verwerkingsproblemen kunnen moeite hebben met het interpreteren of verwerken van prikkels. Sommige kinderen raken snel overprikkeld door harde geluiden, felle lichten of onverwachte aanrakingen, terwijl anderen juist hun zintuigen extra aan het werk zetten om zich op hun gemak te voelen. Spelvormen gericht op hun zintuigen kunnen hen helpen om verschillende sensaties op een gecontroleerde manier te ervaren, waardoor ze geleidelijk wennen aan prikkels en beter leren omgaan met hun sensorische uitdagingen. Dit kan bijdragen aan een gevoel van rust, veiligheid en een verbeterde interactie met hun omgeving.
Sensorisch spel kan dus een krachtig hulpmiddel zijn voor kinderen met speciale behoeften. Het helpt hen prikkels beter te reguleren, bevordert concentratie, focus en meer. Door sensory play te integreren in dagelijkse bezigheden en aan te passen aan de individuele behoeften van het kind, kun je een veilige en speelse omgeving creëeren waarin deze kinderen beter kunnen functioneren.
